مقایسه تطبیقی توسعه یافتگی مناطق شهری رشت با استفاده از روش های ارزیابی چند شاخصه

Authors

  • اکبر معتمدی مهر استادیار گروه جغرافیا، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت ایران
  • علیرضا دانش نظافت دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، رشت ایران
Abstract:

کمبود منابع و امکانات در مناطق شهری سنجش کارایی مناطق را ضروری می­سازد. بنابراین منابع باید به گونه­ای تخصیص داده شود که بتوان بیشترین خدمات را از طریق منابع موجود عرضه کرد. برای شناخت توسعه یافتگی یا عدم توسعه یافتگی مناطق به بررسی الگوی نابرابری­ها و تفاوت­های میان آن­ها و بررسی میزان برتری یک مکان نسبت به ساختار مکان­های مشابه در سطح شهر مورد نیاز است. شناخت تفاوت­های موجود بین مناطق مختلف در سطح شهر از نظر میزان برخورداری آن­ها از شاخص­های گوناگون، به منظور آگاهی از سطوح توسعه و یا محرومیت، کاهش نابرابری­های منطقه­ای و تنظیم بر نامه­های متناسب با شرایط و امکانات هر منطقه، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. در این پژوهش به رتبه بندی و تعیین درجه توسعه یافتگی مناطق شهری رشت بر اساس 36 شاخص درپنج گروه آموزشی، بهداشتی درمانی، فرهنگی اجتماعی، اقتصادی تجاری و تاسیسات شهری پرداخته شده است. برای رسیدن به اهداف مطالعه از مدل­های تاکسونومی عددی، موریس و تاپسیس استفاده شده است. با به کارگیری این مدل­ها و آنالیز هر یک از آن­ها مناطق پنج گانه شهر رشت رتبه­بندی و سطوح توسعه یافتگی هریک به تفکیک مشخص گردیده است. نتایج مطالعات نشان می­دهد که امکانات و خدمات بیشتر در مرکز شهر تمرکز یافته­اند.از این رو نابرابری در مناطق پنج گانه با اختلاف زیاد مشاهده می­گردد. به طوری که در آنالیز هر سه مدل مناطق یک و دو از وضعیت مطلوب تری برخوردارند ولی منطقه پنج جزء محرومترین مناطق می­باشد در حقیقت هر چه از مرکز شهر فاصله می­گیریم از شدت برخورداری از امکانات و خدمات کاسته می­شود. این امر حاصل نتایج سیاست­های رشد قطبی است که در نتیجه آن تمام امکانات و قدرت در یک یا چند منطقه تمرکز می­یابد و سایر مناطق به صورت حاشیه­ای عمل می­کنند. به دلیل نوع ماهیت و تفاوت شیوه ارزش دهی به شاخص­ها درجه توسعه یافتگی مناطق مورد مطالعه در هر مدل متفاوت از دیگری است. از این به منظور رسیدن به نتیجه واحد در سنجش توسعه یافتگی مناطق درصد تغییرات شدت تغیرات و ضریب اختلاف محاسبه و نتایج حاصل به تفکیک شاخص­ها استخراج گردیده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مقایسه تطبیقی توسعه یافتگی مناطق شهری با استفاده از روش های ارزیابی چند شاخصه (مطالعه موردی: کلان شهر اصفهان)

برنامه‌ریزی شهری با هدف توسعه و کاهش نابرابری از موضوع‌های مهم در کشورهای در حال توسعه محسوب می‌شود. لازمه برنامه ریزی شهری، شناسایی جایگاه مناطق و نواحی نسبت به یکدیگر از لحاظ توسعه است .کاهش نابرابری در بهره‌مندی از منابع، دست‌آوردها و امکانات جامعه یکی از مهمترین معیارهای توسعه به شمار می‌آید. مفهوم توسعه علاوه بر رشد در همه جهات، توزیع متعادل را نیز در بر می‌گیرد، توزیع متعادل امکانات و خدم...

full text

سنجش میزان توسعه یافتگی استان‌های کشور از نظر شاخص آموزشی با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه

میزان برخورداری از عوامل گوناگون، متشکل از عوامل طبیعی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، نابرابری‌های منطقه‌ای را ایجاد یا آن را تشدید می‌کنند .توجه به توسعة موزون منطقه‌ای، مستلزم مطالعه و شناخت خصوصیات هر منطقه با توجه به جایگاه آن در کل سیستم منطقه‌ای است. هدف این پژوهش تحلیل و طبقه‌بندی استان‌های کشور از لحاظ برخورداری از شاخص‌های بخش آموزشی است. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی است. داده‌ها ...

full text

ارزیابی ریسک زیست محیطی سد مراش با استفاده از روش تصمیم گیری چند شاخصه تلفیقی

 سد مراش بر روی رودخانه حلب در نزدیکی روستای مراش واقع در 125 کیلومتری زنجان و1800 متری شهر دندی قرار دارد،  هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و ارزیابی ریسک زیست محیطی سد مراش در اجراء و بهره برداری است.  در این مطالعه پس از جمع آوری و بررسی اطلاعات مربوط به شرایط محیط زیست منطقه مورد مطالعه و تعیین نحوه فعالیت ها و فرآیندها در مرحله اجراء و بهره برداری، فهرستی از عوامل احتمالی مولد ریسک های محی...

full text

ارزیابی ریسک زیست محیطی سد آزاد با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه

سد مخزنی آزاد بر روی رودخانه کوماسی در فاصله حدود 37 کیلومتری غرب سنندج و 39 کیلومتری جنوب شرق مریوان در غرب استان کردستان واقع شده است. ارزیابی ریسک در راستای کاهش مخاطرات ناشی از فعالیت‌های فازساختمانی و بهره‌برداری از طرح مورد مطالعه با استفاده از یکی از روش‌های زیر مجموعه روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره به نام روش تصمیم‌گیری چند شاخصه، انجام شده است. به این ترتیب با شناسایی عوامل ریسک و تعیین...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 34

pages  1- 16

publication date 2016-05-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023